C Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

C vitamini eksikliği kendisini yorgunluk, halsizlik, eklem ağrıları, diş hassasiyeti, bağışıklığın zayıflamasına bağlı olarak çabuk hastalanma ve geç iyileşme gibi belirtilerle gösterebiliyor. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğünün yayınladığı makalede C vitamini eksikliğinin belirtileri şöyle ifade ediliyor:

• Diş etlerinde kanama, dişlerde anormallik
• Yorgunluk, isteksizlik
• Eklem ağrıları
• Bağışıklık sisteminin zayıflaması sonucu sık hasta olma

C Vitamini Eksikliği Nasıl Anlaşılır?

C vitamini eksikliği, kişinin günlük yaşamını olumsuz etkileyen halsizlik ve yorgunluk gibi faktörlerle tahmin edilebiliyor. Ancak C vitamini eksikliğini anlayabilmenin en doğru ve kesin yolu, kan testi yaptırarak C vitamini değerlerine baktırmaktan geçiyor. Test sonuçlarını uzman bir doktora gösterdikten sonra doktorun gerekli gördüğü takviye ya da tedavi yöntemlerini derhal uygulamak büyük önem taşıyor. 

C vitamini eksikliğinden sürekli olarak korunabilmek için düzenli periyotlarla kan testi yaptırmak öneriliyor. Erken tedavi şansını artırmak ve C vitamini eksikliğinden kaynaklanabilecek hastalıkların önüne geçmek için C vitamini eksikliği belirtileri hakkında detaylı bilgi sahibi olmak gerekiyor. Yetişkinlerde C vitamini eksikliği belirtilerine değindikten sonra, şimdi de bebeklerde C vitamini eksikliğine bakalım!

Bebeklerde C Vitamini Eksikliği

Yenidoğan bebeklerde C vitamini ihtiyacı anne sütünden karşılanıyor. İstanbul Üniversitesi tarafından yayınlanan makalede, anne sütündeki C vitamini miktarının bebeklerin günlük ihtiyacını karşılamak için yeterli olduğuna vurgu yapılıyor. Bununla birlikte aynı makalede, dokuz aydan büyük olan ve inek sütüyle beslenen bebeklerin eğer C vitamininden zengin besin tüketmiyorsa destek alması gerektiğine değiniliyor. Aksi takdirde C vitamini eksikliğinde ortaya çıkan hastalık​lar söz konusu olabiliyor.

Onaylı kaynaklarda bebeklerde C vitamini eksikliğinin belirtileri​ genellikle şu şekilde sıralanıyor:

• Harekete bağlı oluşan ağrı hissi
• Kemik gelişiminin bozulması
• İştah kaybı, kilo alamama
• Huzursuzluk
• Kanama
• Anemi

C Vitamini Eksikliği Neden Olur?

C vitamini eksikliği genelde tek yönlü ve yetersiz beslenme rutiniyle ilişkilendirilse de altta yatan bir hastalık sonucu vücudun C vitaminini iyi sentezleyememesi de C vitamini eksikliği belirtileri görülmesine neden olabiliyor. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisinde yayınlanan makalede C vitamini eksikliğinin nedenleri şu şekilde sıralanıyor:

• Yetersiz beslenme
• Sigara ve alkol kullanımı
• Kaşeksi (kas kaybına bağlı olarak vücudun aşırı zayıflaması)
• Kanser
• Böbrek yetmezliği
• Bağırsaklardaki herhangi bir hastalık nedeniyle C vitamini emiliminin azalması

C Vitamini Eksikliğinde Ne Olur?

C vitamini vücudun ideal işleyişini ve bağışıklık sisteminin normal fonksiyonlarını korumaya yardımcı olan temel vitaminler arasında yer aldığı için yetersiz alımı sonucunda çeşitli hastalıklar ortaya çıkabiliyor.

TÜBİTAK Sağlık Dergisinde yayınlanan makalede, C vitamini eksikliği sonucunda damar yapısının zayıflayabileceği ve kanama riskinin artabileceği paylaşılıyor. Bununla birlikte bağışıklık sisteminin normal fonksiyonlarını korumak için görevli olan alyuvarların işlevlerini düzenli olarak yerine getirebilmeleri için de C vitamininin gerekli olduğu belirtiliyor. Bu nedenle C vitamini eksikliği sonucunda özellikle üst solunum yolu enfeksiyonları risklerinin artabileceği ifade ediliyor.

C Vitamini Eksikliğinde Görülen Hastalıklar​

C vitamini eksikliği, bağışıklık sistemi hastalıklarından kardiyovasküler rahatsızlıklara ve obeziteye kadar pek çok hastalıkla ilişkilendirilebiliyor. C vitamini eksikliğinde görülen hastalıklar arasında özellikle skorbüt hastalığı öne çıkıyor. Halsizlik, diş eti rahatsızlıkları, ciltte morluklar ve eklemlerde ağrı belirtileriyle ortaya çıkan skorbüt hastalığı, tıp literatüründe “C vitamini eksikliği hastalığı” olarak tanımlanıyor.

C vitamini eksikliği hastalığı yaşamamak için sağlıklı ve dengeli beslenmek, alkol ve sigara gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durmak ve C vitamini açısından zengin besinlere günlük beslenme programında yer vermek öneriliyor.

C Vitamini Eksikliğinde Ne Yemeli?

C vitamini en çok taze sebze ve meyvelerde bulunuyor. Sebze ve meyvelerin taze, mevsiminde toplanmış ve zararlı tarım uygulamalarından geçmemiş olması büyük önem taşıyor. Ayrıca C vitamini içeren gıdaları tüketirken besin değerlerini kaybetmeyecekleri yöntemleri uygulamak kritik önem arz ediyor.

Halk Sağlığı Genel Müdürlüğünün yayınladığı makalede, C vitamininin en çok bulunduğu besinler şöyle sıralanıyor:

• Meyveler: Limon, portakal ve mandalina gibi turunçgiller, çilek, böğürtlen, kuşburnu, domates.
• Sebzeler: Lahana, patates, ıspanak, asma yaprağı, marul, yeşil biber, gibi yeşil yapraklı sebzeler.

Besin değeri yüksek doğal ve glutensiz gıda alternatifleri için Wefood dünyasında keşfe hemen başlayın!

Sorumluluk reddi beyanı: Bu içerik tıbbi tavsiye veya takviye önerisi altında sunulmamış olup sadece bilimsel kaynaklar doğrultusunda bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. C vitamini eksikliğinden şüpheleniyorsanız, herhangi bir takviye ya da tedavi önerisine başlamadan önce mutlaka uzman bir hekime danışmanız ve onay almanız gerekmektedir.

Kaynaklar:

• Doç. Dr. Gülhan Samur, “Vitamin Mineraller ve Sağlığımız”, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü.
• Doç. Dr. Ferda Şenel, “Vitaminlerin ABC’si”, TÜBİTAK Sağlık Dergisi.
• Prof. Dr. Gülden Gökçay, “Çocuklarda Vitamin ve Mineral Kullanımı Ne Zaman Gerekir?”, İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Beslenme ve Metabolizma Bilim Dalı.
• Halime Uğur, Sümeyye Eker, Jale Çatak, Mustafa Yaman, “Vitamin C ve Hastalıklar Üzerine Etkisi”, Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 2020.
• “C Vitamini Takviyesi”, Bilimsel Fitoterapi ve Aromaterapi Derneği, Bifad Dergisi.